DÜNYANIN kahvesi biraz acılaşabilir. En büyük kahve üreticisi Brezilya’da kuraklık ve ikinci en büyük pozisyonundaki Vietnam’da yaşanan şiddetli tayfunlar, global kahve tedarik zincirlerini kıymetli ölçüde sekteye uğrattı. İklim olayları üretim maliyetlerini artırdı ve kahve fiyatları 263 düzeyine ulaştı. Brezilya ‘Arabica’ pazarına hakimken, Vietnam hazır kahvede kullanılan daha ucuz ‘Robusta’ çekirdeğinin dünyadaki başkan üreticisi pozisyonunda. Milletlerarası Kahve Örgütü (ICO), fiyatların 2024’ün üçüncü çeyreğinde yaklaşık yüzde 20 artarak neredeyse son 10 yılın en yüksek düzeylerine ulaştığını bildirdi. Piyasadaki tırmanış Türkiye’de de fiyatlara yansıdı.
LA NİNA TESİRİ BAŞLADI
Kahve fiyatlarındaki yükselişin devam edeceğini belirten Vadeli Süreç ve Piyasaları Uzmanı Zafer Ergezen, “Vietnam’da sıcaklıklardaki değişim kahve rekoltesinin düşmesine yol açtı. Bilhassa Robusta tipi kahvede rekoltenin azaldığını gördük. Bu da üreticilerde ‘fiyatlar yükselecek’ mantığıyla satış iştahını azalttı. Münasebetiyle kahve arzının azalmasıyla bir arada fiyatlarda artış da görüldü. Buna ek olarak son bir yılda El Nino tesiri vardı ve bunun tesirini tüm piyasalarda görmüştük. Ama El Nino artık bitti ve yerine La Nina tesiri başladı. Bununla birlikte Brezilya’da kuraklık olması kahve rekoltesinde düşüş beklentisine neden oldu. Bilhassa gelecek döneme yönelik kestirimler düşük. Bu da doğal olarak kahve fiyatlarında yükselişe yol açtı” dedi.
KAKAO KRİZİNE BENZEYECEK
Kahve fiyatlarının global tesirinin Türkiye’ye de yansıması kaçınılmaz. Ergezen, “Son dönemki artışlar kalıcı üzere görünüyor. Bunu kakao fiyatlarındaki gelişime benzetmek mümkün. Kakao fiyatlarındaki artış çikolata fiyatlarına çabucak yansımamıştı ancak bugün gelinen noktada başta Avrupa olmak üzere çikolata fiyatlarında yüzde 50’yi aşan artışlar gördük. Genel olarak dünyada kahve fiyatları yükselecek ve Türkiye’de de fiyatları yükseltmesi kaçınılmaz” değerlendirmesini yaptı.
FİYAT ARTIŞI YÜZDE 50’YE VARIYOR
Granül ve çekirdek kahvede son altı ayda yaklaşık yüzde 50, Türk Kahvesi’nde ise yüzde 35 oranında fiyat artışı olduğunu belirten PERDER Başkanı Güzeldere, “Son zam ise yaklaşık bir ay evvel geldi. Bu durum global fiyatlarla ilgili. Kahve tüketimi ise yüzde 10-15 büyüdü. Gençler kahveyi çok seviyor. Pazarın gidecek çok yolu var” biçiminde konuştu.
TÜRKLER VAZGEÇMİYOR MESKENDE TÜKETİYOR
PERDER (İstanbul Besin ve Gereksinim Maddeleri Perakendeciler Derneği) Başkanı Faruk Güzeldere, kahve fiyatlarındaki artışı kıymetlendirdi. Kahve kategorisinin daima büyüdüğünü söyleyen Güzeldere, “Özellikle çekirdek kahve ve granül kahvede pazar büyüyor. Konut dışı tüketimdeki fiyat pahalılığı meskenlere alınan kahve makinesi sayısını artırdı ve doğal olarak konutlardaki tüketim arttı. Kahve pazarı her geçen gün büyüyor. Soğuk kahve pazarında çok önemli büyüme var. Soğuk kahvede yüzde 40’lik bir pazar büyüklüğü var. Granül kahve pazarı hacim olarak son bir yılda yüzde 10 büyüyor. Ama üçü bir ortada üzere kahvelerde yüzde 10-15 bandında daralma var. Zira meskende çekirdek ve filtre kahve yapma oranı artıyor. Yani fiyat artsa da Türk insanı kahveden vazgeçmiyor” formunda konuştu.
