Gözler milyonlarca çalışanı ilgilendiren minimum fiyat görüşmelerinde. 2025 yılı minimum fiyatı için görüşmeler aralık ayında başlayacak.
İşçi tarafını Türkiye Personel Sendikaları Konfederasyonu (TÜRK-İŞ), patron tarafını Türkiye Patron Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) temsil edecek. Taban fiyat tespit kurulunun birinci toplantısı Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı’nda olacak.
Asgari fiyat belirlenirken birçok data dikkate alınacak. Enflasyon ve geçinme endeksleri masada olacak. Belirlenecek fiyat; kıdem tazminatı tabanı, işsizlik ödeneği, askerlik ve doğum borçlanması üzere kalemlere de tesir edecek.
“KARAR OY ÇOKLUĞUYLA ALINIYOR”
Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Öğretim Vazifelisi Tarkan Varlıklı, TRT Haber’e yaptığı değerlendirmede şunları kaydetti:
2025 yılının minimum fiyatını belirleme çalışmaları aralık ayının birinci haftasında başlayacak. Aralık ayı bitmeden de yeni minimum fiyat belirli olacak. Görüşmelere başlamadan evvel minimum fiyat tespit kurulunda yer alan personel, patron ve hükümet temsilcileri bu mevzuda toplumsal beklentileri dikkate alarak muhakkak çalışmalar yapılıyor. Taban fiyat, tespit komitesi marifetiyle belirleniyor. Burada taraflar bir ortaya geliyorlar. Müzakereler yürütüyorlar. Sonrasında da karar çoğunlukla alınıyor. 15 bireyden oluşuyor. 5 personel, 5 patron, 5 hükümet temsilcisi.
MEVCUT TABAN FİYAT NE KADAR VE KİMLERİ İLGİLENDİRİYOR?
Asgari fiyat, bir personel için aylık brüt 20 bin 2 lira 50 kuruş, vergiler ve kesintiler düştüğünde net 17 bin 2 lira 12 kuruş olarak uygulanıyor. Minimum fiyatın patrona toplam maliyeti, bir personel için 23 bin 502 lira 94 kuruş.
Asgari fiyattaki artış, toplu iş mukavelesi uygulanan iş yerlerindeki fiyatlar başta olmak üzere, tüm fiyatları de artırıcı bir tesire sahip.
Asgari fiyat, bu fiyatla geçinen çalışanları direkt etkilemesinin yanında, yasal mevzuattaki birçok düzenlemede ölçü olarak kabul edilmesi bakımından da toplumun büyük kısmını ilgilendiriyor.
Asgari fiyat sayısı; işsizlik maaşı, kıdem tazminatı, GSS primleri, askerlik ve doğum borçlanması, isteğe bağlı sigorta primleri, staj fiyatları, taban ücretlilerin rapor fiyatlarının de ortalarında olduğu birçok kalemi etkiliyor.
ASGARİ FİYAT NASIL BELİRLENİYOR?
Asgari fiyatı, yasa gereği personel, patron ve hükümetten beşer temsilci olmak üzere 15 şahıstan oluşan Taban Fiyat Tespit Kurulu belirliyor. Komite, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı tarafından toplantıya çağrılıyor ve yeni minimum fiyatı belirleme çalışmaları kapsamında teamül üzerine aralık ayında dört sefer toplanıyor.
Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığının belirlediği üyelerden birinin başkanlık ettiği kurul, en az 10 üyenin iştirakiyle toplanıp oy çokluğuyla karar veriyor. Oyların eşitliği halinde Kurul liderin bulunduğu tarafın çoğunluğu sağladığı kabul ediliyor.